تالیف: وهبه زحیلی
موضوع: فعالیت‌ها و مسئولیت‌های خانوادگی
آراء علما در مورد حدود عورت
الف. مردان
به جز مالکیه همه فقها و علما بر این باورند که عورت مرد حد فاصل ناف و زانوی اوست؛ «زیرا رسول خدا صلی‌الله علیه و سلم در جایی نشسته بودند که باد زانوی او را کشف نمود، و در این هنگام که حضرت عثمان داشت به حضور ایشان می‌رسید، رسول خدا صلی‌الله علیه و سلم زانویش را پوشانید».
در این مورد که آیا خود ناف و زانو عورت‌اند یا خیر؟ امام غزالی می‌فرماید: رأی صحیح آن است که خود زانو و ناف عورت نیستند. از امام شافعی روایت شده است که زانو عورت نیست اما ناف عورت است و شافعیه بر این باورند که پوشانیدن مقداری از زانو و ناف به خاطر آن‌که عورت به صورت کامل پوشیده باشد، واجب است.
حنابله هم هم‌چون شافعیه عورت مرد را حد فاصل میان ناف و زانوی او می‌دانند و به این حدیث رسول خدا صلی‌الله علیه و سلم استدلال می‌نمایند که: «عورت مرد از ناف تا زانوی اوست».
ب. زنان
علما در این مورد اتفاق‌نظر دارند که به جز دست‌ها و چهره زنان، همه بدن آنان عورت است و باید در حضور مردان بیگانه پوشیده باشد؛ زیرا خداوند متعال می‌فرماید:
﴿يُدۡنِينَ عَلَيۡهِنَّ مِن جَلَٰبِيبِهِنَّ﴾ [الأحزاب: 59].
«جلباب‌ها [روسرىهاى بلند] خود را بر خویش فروافکنند».
هم‌چنین رسول خدا صلی‌الله علیه و سلم خطاب به اسماء فرمود: «ای اسماء! هرگاه زنان به سن بلوغ رسیدند، به جز صورت و کف دستان‌شان، نباید قسمت دیگری از بدن‌شان دیده شود».
و این حدیث دلیلی است بر روا بودن کشف چهره و دستان. اما در مورد حدود عورت زنان فقها به جز مالکیه اختلاف‌نظر دارند، و در کل دارای سه‌گونه رأی هستند:
1-امام احمد می‌گوید: همه بدن زنان به جز کف دستان و صورت عورت می‌باشد.
2-امام شافعی می‌گوید: همه بدن زنان به غیر از صورت و کف دستان عورت می‌باشد و پشت و رو و کف پا نیز عورت است.
3-امام ابوحنیفه می‌گوید: همه بدن زنان به غیر از کف دستان و چهره و کف و روی پا و جایی که خلخال می‌بندند، عورت می‌باشد. و ظاهراً این رأی از آسان‌گیری بیشتری برخوردار است و غالباً به آن عمل می‌شود.
علت تفاوت دیدگاه علما به تفاوت نظر آن‌ها در مورد تفسیر «الا ما ظهر منها» برمی‌گردد.
لازم به یادآوری است که انسان‌های خنثی منزلتی هم‌چون مردها دارند و زنان در حضور آن‌ها نباید عورت‌شان را کشف نمایند؛ زیرا رسول خدا صلی‌الله علیه و سلم اجازه نمی‌داد آدم‌های خنثی وارد مجلس زنان بشوند.